Google hiện giàu hơn bao giờ hết nhưng nó cũng không còn điềm tĩnh như một thời người ta biết đến. Mạng xã hội Facebook khoe có 500 triệu thành viên, những người đang chia sẻ 30 tỷ liên kết, ghi chép và ảnh mỗi tháng. Đây là cơ sở dữ liệu mà công cụ tìm kiếm của Google không thể lập chỉ mục hoàn toàn được. Facebook cũng quá có ảnh hưởng đến nỗi người sáng lập 26 tuổi Mark Zuckerberg vừa mới được tạp chí TIME của Mỹ bình chọn là Nhân vật của năm 2010. Bên cạnh đó, một bộ phim về những ngày đầu của Facebook được đưa vào đề cử tranh giải Oscar cho hạng mục Hình ảnh đẹp nhất. Các website khác: Twitter, Groupon và Foursquare, tất cả các dịch vụ có tiềm năng thay đổi cuộc chơi này đang dấy lên những mối lo lắng rằng người lãnh đạo tìm kiếm trực tuyến có thể mất đi lợi thế cạnh tranh vốn đã đưa nó trở thành công ty Internet có quyền lực nhất. Làm cho Google nhanh nhẹn, trẻ trung trở lại sẽ là ưu tiên hàng đầu khi Larry Page, một trong hai sinh viên đại học Stanford (Mỹ) đã sáng lập Google năm 1998 trong một nhà để xe ô-tô, chuẩn bị đảm nhận công việc Giám đốc điều hành (CEO) Google. Đây là cuộc cải tổ ban lãnh đạo Google làm thế giới công nghệ Silicon Valley bất ngờ. Cách đây một thập kỷ, Page đã đảm nhiệm cương vị này, khi Google có chưa đến 100 triệu USD doanh thu hàng năm và chưa đến 300 nhân viên. Quy mô Google ngày nay đã khác – 24.400 nhân viên và doanh thu 29 tỷ USD mỗi năm – và nó đã làm chậm lại việc ra quyết định, đổi mới trong những năm qua. Khoảng 200 trong số 2000 nhân viên của Facebook là người của Google chạy sang và sự di cư này rõ ràng không chỉ vì sự hấp dẫn của các quyền lựa chọn cổ phiếu khi Facebook phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Một số kỹ sư của Google dường như bị thu hút bởi công việc ở một công ty nhỏ hơn – nơi đem đến cho họ cơ hội định dạng lại văn hóa với sự quan liêu doanh nghiệp ít hơn và tự do sáng tạo nhiều hơn. "Facebook đã trở thành một đứa trẻ hấp dẫn mới đến trong một lĩnh vực mới và bây giờ Google muốn chứng tỏ mình cũng vẫn có thể hấp dẫn”, Danny Sullivan, tổng biên tập website tin tức về công cụ tìm kiếm Search Engine Land, người đã theo sát từng bước cả hai công ty này nhận xét. Đó không phải là một kỳ công không thể, Michael Cusumano, một giáo sư về quản lý Học viện công nghệ Massachusetts. Ví dụ như hãng máy tính Mỹ IBM, công ty dường như đang trên đường trở thành một con khủng long công nghệ hồi đầu những năm 1990 trước khi Louis Gerstner đến, đảm nhận vị trí CEO và vực dậy công ty. Để quay trở lại cội rễ của mình, Google kết luận hãng cần phải sắp xếp lại hệ thống phân cấp đúng chỗ kể từ khi ông Eric Schmidt được đưa về làm CEO năm 2001. Đó là một sự sắp xếp bình đẳng mà ông Schmidt không bao giờ có tiếng nói cuối cùng về những vấn đề quan trọng. Page và đồng sáng lập khác của Google là Sergey Brin, cũng luôn cân nhắc. Trong một số trường hợp, như quyết định của Google chuyển công cụ tìm kiếm của mình ra khỏi Trung Quốc đại lục hồi năm ngoái, các nhà sáng lập đã bác bỏ mong muốn của ông Schmidt. Vào tháng Tư tới, ông Schmidt sẽ trở thành chủ tịch điều hành và trao các nhiệm vụ CEO cho Page, năm nay 37 tuổi và tóc đang bạc trắng. Trong khi ông Schmidt đi khắp thế giới gặp gỡ các đối tác kinh doanh và quan chức chính phủ, các mục tiêu thâu tóm tiềm tàng, Page nói anh sẽ ra hầu hết các quyết định lớn khi anh cố làm phấn chấn “tâm hồn và đam mê của một công ty mới khởi động”. Còn Brin, người gốc Nga, sẽ tập trung vào phát triển các sản phẩm mới. Có tài sản trị giá 15 tỷ USD nhưng Page vẫn chứa đựng điều gì đó của kẻ nổi loạn, người luôn có thái độ khinh thị đối với giao ước doanh nghiệp. "Larry và Sergey, cả hai đều ghét bị sắp xếp. Họ không muốn bị khóa trong các cuộc họp”, theo ông Ken Auletta, người đã biết cả hai nhà sáng lập Google khi viết cuốn sách “Googled: The End of the World as We Know It". Trong khi thái độ tự do đặc biệt chạy trôi chảy với các công ty nhỏ thì nó lại gây ra nhiều vấn đề trong một công ty lớn như Google, Steve Booth, giáo sư kinh doanh ở Đại học Chicago nói. Ông Schmidt, 55 tuổi, không nghi ngờ gì nữa việc Page đã sẵn sàng cho những thử thách phía trước. "Larry đã ở bên tôi trong mọi quyết định quan trọng trong thập kỷ qua”, ông Schmidt nói như vậy trong một cuộc trả lời phỏng vấn hôm thứ Năm tuần này. “Nó không giống như anh ấy đã chỉ ngồi xung quanh và chẳng làm gì cả”. Mặc dù việc quản lý bằng một hội đồng đã đủ hiệu quả để đem lại cho Google sự thành công khổng lồ, nhưng cuối cùng nó làm chậm lại sự phản ứng của Google đối với các ý tưởng mới phổ biến như Facebook và Twitter. Sự quan liêu cũng là nguyên nhân Twitter và các công ty mới thành lập khác phải từ chối các nỗ lực của Google nhằm mua họ. Một số doanh nhân đã quyết định bán công ty của mình cho Google đã chạy khỏi công ty sau vài tháng thất vọng. "Facebook hiện là mối đe dọa khủng nhất với Google, nhưng Facebook chỉ is the most ominous threat to Google, but Facebook chỉ là biểu tượng của tốc độ tăng mà ở đó tất cả những công ty mới thành lập này đang chuyển động”, nhà phân tích Lou Kerner nói, “Đó là Facebook hôm nay, đó là Groupon ngày mai và đó sẽ là ai đó khác sau đó”. Google vẫn chưa thể phát triển một công cụ mạng xã hội hiệu quả để phản công lại Facebook, một sự trì hoãn mà có thể làm người khổng lồ Internet này trả giá khá đắt do Facebook biết được nhiều hơn về độ tuổi, đam mê, quê hương của mọi người. Tất cả thông tin cá nhân đó sẽ giúp Facebook bán quảng cáo nhắm vào mục tiêu đối tượng người dùng quan tâm nhất đến dịch vụ, sản phẩm của nhà quảng cáo – giấc mơ của bất kỳ nhà làm thị trường nào. "Facebook đang tấn công vào pháo đài quan trọng nhất của Google – đó là doanh thu quảng cáo”, Whit Andrews, nhà phân tích thuộc hãng nghiên cứu thị trường Gartner đã bám sát Google từ năm 2000. Phần lớn tiền Google kiếm được là từ quảng cáo tìm kiếm. Chẳng hạn, khi ai đó tìm từ “Hoa”, thì hầu như chắc chắn nhìn thấy một vài đường liên kết từ các nhà bán hoa. Đó là cách chính Google đã xây dựng được một tài khoản ngân hàng nay cất trong đó khoảng 35 tỷ USD. Và nó đã đưa giá trị vốn hóa của Google lên đến 196 tỷ USD. Song nó cũng gắn chặt Google với cái nhãn là một người chỉ giỏi trong một lĩnh vực, mặc dù họ đang bán nhiều quảng cáo đồ họa hơn, đã mở rộng và trở thành người chơi chính trong lĩnh vực di động với hệ điều hành Android và sở hữu website video hàng đầu YouTube. Facebook cũng chỉ giỏi mỗi một lĩnh vực cho đến nay nhưng cuối cùng nó có thể thu về thậm chí nhiều doanh thu hơn Google có. Nhờ thiết kế của mình, Facebook gắn người dùng với quảng cáo theo cách mà Google không thể. Nó không chỉ biết thông tin mật thiết về người dùng mà còn về hàng nghìn người khác đang bấm nút “Thích” nổi tiếng của Facebook để thể hiện sự chấp thuận của họ đối với mọi thứ, từ quần jean Levi’s cho đến một bài đăng blog. Facebook được mong đợi sẽ bán được khoảng 4 tỷ USD quảng cáo năm nay, năm Facebook lên 7 tuổi. So với hồi Google lên 7 vào năm 2005, doanh thu quảng cáo của Google là 6 tỷ USD. Từ đó, Google đã hất cẳng một công ty Internet từng một thời được xem là công ty tốt nhất của Internet là Yahoo! Hiện Yahoo! đang xoay sở để vực dậy với việc liên kết nhiều dịch vụ của mình với Facebook và Twitter.
