ĐOÀN TN – HỘI SINH VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN HỮU NGHỊ VIỆT – HÀN TÌM HIỂU VỀ HIẾN MÁU NHÂN ĐẠO 1. Người hiến máu nhân đạo (HMNĐ) phải là người như thế nào? a) Là người khỏe mạnh, không có tiền căn bệnh về máu, có tinh thần nhân đạo, tự nguyện, cứu giúp người bệnh. b) Là người hiểu biết về hiến máu, có ý thức về hiến máu an toàn cho người bệnh. c) Là người có trách nhiệm vận động thêm người khỏe mạnh đến hiến máu. 2. Yếu tố có ý nghĩa quyết định duy nhất trong việc tuyển chọn người hiến máu mới là gì? Có mối quan hệ tốt giữa người vận động hiến máu với người hiến máu. a) Giải tỏa những nỗi lo sợ (đau, ngất, mệt mỏi, kim tiêm, nhiễm siêu vi, mất máu…) b) Truyền thông, giáo dục trước hết đối với những người dễ tiếp nhận kiến thức như: sinh viên, giáo viên, công nhân viên chức Nhà nước, lãnh đạo các ban ngành đoàn thể, Đảng và chính quyền, các chức sắc tôn giáo… Cung cấp cho họ đầy đủ thông tin về hiến máu nhân đạo. c) Tạo được mối thân thiện với những người hiến máu để người hiến máu cảm thấy như là một thành viên của trung tâm sẵn sàng cho máu. 3. Y tế thế giới và Hiệp Hội Quốc Tế Chữ Thập Đỏ Trăng Lưỡi Liềm Đỏ đã lấy ngày 7/4 là ngày phát động an toàn máu, khẩu hiệu là: “An toàn máu bắt đầu từ tôi” có ý nghĩa gì? “An toàn máu bắt đầu từ tôi” có ý nghĩa là : An toàn máu bắt đầu từ chúng ta. a) Cán bộ vận động tuyên truyền HMNĐ phải là người hiểu rõ về hiến máu, có ý thức an toàn máu, họ chỉ vận động những đối tượng thật sự khỏe mạnh. b) Bác sĩ là người trực tiếp khám tuyển chọn người cho máu, luôn luôn có ý thức an toàn máu, loại bỏ những trường hợp không khỏe mạnh, nghi ngờ có bệnh lây nhiễm theo đường máu trong khi khám sức khỏe tổng quát. c) Y tá lấy máu cũng có ý thức về an toàn máu trong khi làm việc, báo ngay cho bác sĩ khi thấy có dấu hiệu nghi ngờ. d) Quan trọng nhất là chính bản thân người hiến máu phải có ý thức về an toàn máu bởi vì chính bản thân người hiến máu mới biết mình có mắc bệnh gì từ trước đến nay hay không. 4. Ý nghĩa của chỉ tiêu về chất lượng trong Hiến máu nhân đạo và tỉ lệ bệnh cao nhất có thể chấp nhận được? Trong phong trào hiến máu nhân đạo, máu được xét nghiệm sau khi hiến máu. Nếu tỉ lệ máu bệnh vượt quá tỷ lệ cho phép, chứng tỏ rằng: “An toàn máu bắt đầu từ tôi, từ chúng ta” (Người hiến máu, Người vận động, Bác sĩ, Y tá…) thực hiện sự tuyển chọn không hiệu quả và tốn kém phải do hủy máu, tiền xét nghiệm và túi dây máu phải bỏ ra, tỉ lệ bệnh cho phép là dưới 6 – 8% trên tổng số máu nhận được, thì mới đạt chỉ tiêu chất lượng trên giao. 5. Mục đích và điều kiện tham gia lực lượng hiến máu dự bị (HMDB)? Mục đích thành lập lực lượng hiến máu dự bị là để cung cấp máu tốt cho các trường hợp mổ cấp cứu, mổ đột xuất, hỗ trợ cho người nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn khi ngân hàng máu bệnh viện không còn máu. Điều kiện để vào lực lượng hiến máu dự bị là: nữ tuổi từ 18 – 45, cân nặng trên 45 kg; nam tuổi từ 18 – 50, cân nặng trên 50 kg; đã hiến máu nhân đạo từ 03 lần liên tiếp trở lên đều có kết quả xét nghiệm máu tốt và phải có số điện thoại để tiện cho việc liên lạc. 6. Vận động lại những người hiến máu cũ không bị bệnh so với những người hiến máu mới có những ưu điểm gì? Vận động những người hiến máu cũ chắc chắn có 2 điều lợi: - Dễ dàng vận động hơn vì họ đã có ý thức và kinh nghiệm về hiến máu. - Tỉ lệ bệnh sẽ rất thấp, số lượng máu tốt sẽ được dùng nhiều hơn. 7. Làm thế nào để vận động lại người hiến máu cũ không bị bệnh? Tạo mối quan hệ tốt giữa người vận động, Bác sĩ, Y tá, nhân viên, tuyên truyền viên, tình nguyện viên đối với người hiến máu, gây được lòng tin, tình cảm thân thiết đối với họ. - Tổ chức sơ, tổng kết để động viên, biểu dương, khen thưởng thích đáng. - Thông tin, tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức, kiến thức về hiến máu cho họ. - Quan tâm đến sức khỏe của người hiến máu, có hỗ trợ giúp đỡ khi cần thiết. 8. Người vận động hiến máu cần tập trung vận động đối tượng nào hiến máu tốt nhất? Ai sẽ là người làm tốt nhất vai trò của người vận động Hiến máu nhân đạo? a) Người vận động hiến máu cần tập trung các đối tượng sau: Thanh niên, Sinh viên, CBCNV, Giáo viên, những người có cuộc sống và việc làm ổn định. b) Người vận động HMNĐ tốt là người từng hiến máu và hiến máu nhiều lần, đội viên HMDB, lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể, công ty, xí nghiệp, các vị Linh mục, các vị trụ trì các chùa. 9. Trong các bệnh lây truyền theo đường máu như: Sốt rét, giang mai, viêm gan siêu vi B, C, HIV, HTLV1 (yếu tố tiền ung thư máu), bệnh nào có tỉ lệ nhiễm cao nhất hiện nay ở những người hiến máu tại TP.HCM? Hãy cho biết các đường lây chủ yếu của bệnh này? Phương pháp phòng tránh tốt nhất của bệnh này? Trong 6 loại bệnh kể trên thì bệnh viêm gan siêu vi B có tỉ lệ nhiễm cao nhất. Để phòng tránh bệnh này cách tốt nhất là tiêm ngừa phòng bệnh viêm gan. Ba đường lây của viêm gan siêu vi B là: đường máu, đường tình dục, đường mẹ truyền sang con. 10. Trong phân loại nhóm máu có 4 nhóm máu chính: A, B, O, AB và 2 nhóm phụ khác song song với hệ ABO là nhóm Rh- (Âm) và Rh+ (Dương) có liên quan đến việc truyền máu. Bạn cho biết nhóm máu nào chiếm tỉ lệ nhiều nhất và ít nhất ở người hiến máu tại TP.HCM ? Theo bạn nhóm máu nào cần tăng cường vận động để giải quyết các trường hợp cấp cứu ? Nhóm máu phổ biến có nhiều là nhóm máu 0 (chiếm 49%). Nhóm máu hiếm là nhóm máu AB (chiếm 4-5%), riêng đối với trường hợp Rh thì nhóm Rh+ (Dương) chiếm 99,6% và nhóm máu hiếm là nhóm Rh- (Âm) (chiếm 0.4%). Như vậy cần tăng cường vận động nhóm máu AB và nhóm Rh- để giải quyết những trường hợp truyền máu khẩn cấp. 11. Mục đích hiến máu là gì? - Hiến máu là tăng cường số lượng máu cung cấp cho các bệnh viện để cấp cứu, điều trị cho bệnh nhân, ngoài ra còn để dự phòng thảm họa. - Hiến máu là cho máu tốt, giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh qua đường truyền máu như nhiễm HIV/AIDS, siêu vi gan B, C, giang mai, sốt rét… vì những người hiến máu là những người khỏe mạnh thực sự. 12. Nữ từ 42kg, Nam 45kg đi hiến máu có hại cho sức khỏe không? Thường ở Nữ 43 kg có khoảng 3000 ml máu và Nam 45 kg có 3150 ml máu. - Lượng máu hiến 250ml, so với lượng máu cơ thể của mỗi người không đáng là bao nhiêu, mỗi kg trọng lượng cơ thể, trung bình có 70 ml máu, nếu lấy 250ml máu của 3.000ml máu bằng 8% số lượng máu cơ thể, nên không ảnh hưởng đến sức khỏe. - Lượng máu hiến mất đi được phục hồi nhanh sau 3 – 5 ngày. Máu được tái tạo lại là máu mới do cơ thể sinh ra, các thành phần trong máu được trẻ hóa, có sức đề kháng chống bệnh tật và tạo sự phấn chấn trong người, như vậy hiến máu làm cho cơ thể khỏe mạnh hơn. 13. Điều kiện hiến máu như thế nào? Điều kiện quan trọng nhất là người hiến máu thực sự khỏe mạnh, trước đây không mắc bệnh nguy hiểm nào. Ngoài ra, để được hiến máu, người hiến máu phải có: tuổi từ 18 đến 60 với nam, 18 đến 55 với nữ. Cân nặng trên 45kg với nam và trên 43kg với nữ. Mạch và huyết áp đều bình thường, không cao quá cũng không thấp quá. Người phụ nữ đang mang thai, có kinh, điều hòa kinh nguyệt, đang cho con bú không được hiến máu. 14. Máu an toàn là gì? Máu an toàn là máu được lấy từ người khỏe mạnh, đã được xét nghiệm, lưu trữ và được cung cấp kịp thời, đầy đủ cho người bệnh. Nếu bạn thực sự khỏe mạnh, hãy cứu giúp những người bệnh không may mắn, họ đang chờ máu của bạn để được cứu sống. Tình trạng thiếu máu càng trở nên trầm trọng vào các dịp: - Nghỉ tết nguyên đán. - Nghỉ hè. Rất mong những người khỏe mạnh thu xếp thời gian để hiến máu và vận động người khác cùng hiến máu vào những dịp đặc biệt này. 15. Hiến máu có hại tới sức khỏe không? Máu có nhiều thành phần, mỗi thành phần chỉ có đời sống nhất định và luôn được đổi mới hàng ngày. Lượng máu trong cơ thể mỗi con người khoảng 70ml/kg cân nặng: như vậy, một người 50kg có khoảng 3500ml máu, người 65kg có khoảng 4500ml. Qua nghiên cứu và thực tế đã chứng minh, nếu bạn hiến dưới 1/10 máu trong cơ thể (từ 350 – 450ml) theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc thì hoàn toàn không có hại cho sức khỏe. 16. Khi hiến máu có thể bị nhiễm bệnh không? Kim dây lấy máu vô trùng, chỉ sử dụng một lần cho một người, vì vậy không thể lây bệnh cho người hiến máu. 17. Ngày mai tôi sẽ hiến máu, tôi nên chuẩn bị như thế nào? Tối nay bạn không nên thức quá khuya. Nên ăn nhẹ và không uống rượu, bia trước khi hiến máu. Mang giấy CMND, đủ giấy tờ tùy thân và thẻ hiến máu khi đi hiến máu. 18. Máu của tôi sẽ được làm những xét nghiệm gì? Tất cả những đơn vị máu thu được sẽ được kiểm tra nhóm máu (OAB-Rh), HIV, Virus viêm gan B, Virus viêm gan C, IgMHbC, Giang mai, Sốt rét, kháng thể bất thường, Virus tiền ung thư máu. Bạn sẽ được thông báo kết quả, được giữ kín và được tư vấn (miễn phí) khi được phát hiện ra các bệnh nhiễm trùng nói trên. 19. Tôi đã từng hiến máu, tôi có thể tiếp tục hiến máu được không? Nếu bạn thực sự khỏe mạnh, bạn có thể hiến máu nhắc lại nhiều lần. Tuy nhiên cần đảm bảo thời gian tối thiểu giữa hai lần hiến máu là 3 tháng với nam và 4 tháng với nữ. Hiến máu cứu người là nghĩa cử cao đẹp, thể hiện sự hiểu biết, lòng nhân ái và trách nhiệm của mỗi cá nhân với cộng đồng. Máu của bạn có thể cứu được tính mạng người bệnh, mang lại niềm vui hạnh phúc cho gia đình họ.
